De geschiedenis van de molen

Het is moeilijk te zeggen wanneer de eerste molens werden gebouwd.

Handmolens

In de prehistorie gebruikte men al maalstenen of wrijfstenen, waarmee met de hand graan tot meel gemalen werd. Dit noemt men ook wel een handmolen.

Rosmolens

Later ging men andere krachten gebruiken om een molen te laten malen. Er kwamen molens waarbij het zware werk gedaan werd door een paard (ros).

Watermolens

In de middeleeuwen ging men, daar waar het mogelijk was, op grote schaal gebruikmaken van de kracht van het stromend water. Dit water zet de raderen van de watermolens in beweging. Deze werden veel gebouwd waar (snel)stromend water voorhanden is. In Nederland is dat in het oosten en zuiden van het land.

Windmolens

In het vlakke westen van Nederland bleef men zoeken naar een andere manier om molens te laten draaien. Vanaf de 11e eeuw begon men windkracht te gebruiken. Men begon windmolens te bouwen waar het veel waaide, het vlakke deel van Nederland dus.

Poldermolens

Nederland is bijna helemaal vlak en ligt vaak lager dan de zee. Grote stukken grond waren drassig. Om het land te kunnen bewerken en bewonen moest men de grond droog maken. Dit deed men door middel van poldermolens die in de 16e en 17e eeuw ook grote meren droogmaalden.

Korenmolens

De korenmolen was en is nog steeds het belangrijkste molentype. Vanaf de 13e eeuw groeide de bevolking en werd de vraag naar graan steeds groter. Daardoor kwamen er steeds meer korenmolens bij om het graan te malen. Tot op de dag van vandaag zijn er nog veel korenmolens over die nog kunnen malen.

Industriemolens

Bij iedere grote stad ontstonden in de 17e en 18e eeuw industriegebieden. Dit betekende een groep molens bij elkaar, altijd goed te bereiken via het water. Ze zaagden hout (voor de huizen en de schepen), stampten oliehoudende zaden (voor de lampenolie) of vermaalden kleurstoffen voor verf. Ze hebben de basis gelegd voor de hedendaagse industrie van ons land.

Stoommachine en elektrische motor

De molens hebben heel lang hun werk kunnen doen tot aan het begin van de 20e eeuw. Door de opkomst van de stoommachine, de dieselmotor en de elektrische motoren, gingen steeds minder molenaars de molens gebruiken om te malen. Ze raakten in verval en werden vaak afgebroken. In de laatste honderd jaar zijn zeker 9.000 molens verdwenen.

Oprichting vereniging De Hollandsche Molen

In 1923 werd er een vereniging opgericht tot behoud van de molens in Nederland: De Hollandsche Molen. Deze vereniging kwam toen vooral op voor de molens, waarmee nog werd gewerkt. Vanaf dat moment gingen steeds meer mensen inzien dat molens bij Nederland horen en niet mogen verdwijnen!